An analysis of ritual-religious motifs of Babajan Tepe bricks based on the theory of Erwin Panofsky

Document Type : Original Article

Author

Assistant Professor, Faculty of Art, University of Birjand

10.22077/jcrl.2023.6961.1076

Abstract

One way of understanding the beliefs ,traditions and even the religious and ideological views of the ancient peoples is the semantic analysis and reading of the motifs remained of this time, motifs that have been semantically transformed for thousands of years and are now meaningless to us. In the meantime, the painted room of Baba Jan Tape remained of Median civilization(700 to 550 BC is one of the places where bricks with geometric motifs are used.The motifs that no one has ever investigated the reasons for depicting them in this room. Accordingly, in this historical-analytic study, using the scienceof semiotics based on Panofsky's view, it has been attempted to answer the main research question which is the reasons for applying these motif in the building and the connection of this type of design with the building’s use and function. Accordingly, by analyzing the motifs at three levels of formology, interpretation and explanation of Panofsky's view, we found that these motifs are divided into cross shape, square shape, circular, checkered, and interlaced squares based on the structural analysis or formology.And at the level of interpretation, each of these motifs also refers to the time, vernal equinox, and circulation of seasons. Finally at the level of explanationand through a comparative study withHasanlu Cup in the discourse context of the Median civilizationwe found that these geometric motifs, which are designed based on a particular numerical system, are related to the sequence and circulation of time and in some way to ritual ceremonies inagricultur

Keywords

Main Subjects


احمدی، لیلا. (1394). «نقش اعداد در آیین­های گذر ایرانی (با تکیه بر فرهنگ گیلان، آمل، تالش، بروجرد، لرستان، خراسان و یزد خواست)». مجلۀ مطالعات ایرانی. ش 28. ص 14- 2.
 ایمنی، عالیه. (1390). «قابلیت­های تصویری نمادها در هنر دینی». کتاب ماه هنر. ش 152. صص 88 ـ 82.
 بلخاری قهی، حسن. (1384). «تجلی لوتوس در آیین و هنر ایران و هند». کتاب ماه هنر. ش83 و 84. صص34 ـ 26.
بهزادی، رقیه. (1380). «نماد در اساطیر (فرهنگ نگاره­ای نمادها در شرق و غرب)». کتاب ماه هنر. ش35. صص 52- 56.
بورکهات، تیتوس. (1381). هنر مقدس. ترجمه جلال ستاری. تهران: نشر سروش.
حسامی، منصوره، احمدی­نیا، اکرم. (1390). «مطالعه تطبیقی نگارگری ایرانی و نظریه شمایل­شناسی اروین پانوفسکی، بررسی موردی نگاره پادشاهی جمشید از شاهنامه بایسنقری». دو فصلنامه هنرهای تجسمی. ش2. صص 95 – 81.
 حسن‌زاده، آمنه. (1386). «جایگاه اعداد در فرهنگ مردم ایران با تأکید بر اعداد هفت و چهل». مجله فرهنگ مردم ایران. ش10. صص190- 166.
دهقانی، آسیه؛ فاضلی نشلی، حسن. (1401). «آجرهای منقوش عصر آهن ایران: گونه­شناسی و کاربرد مطالعات باستان‌شناسی». مجله مطالعات باستان­شناسی. ش3. صص45- 67
دوبوکور، مونیک. (1373). رمزهای زنده جهان. ترجمه: جلال ستاری. چاپ اول. تهران: نشر مرکز.
ذاکریان، میترا. (1390). «بررسی نقوش خورشید بر سفالینه­های ایران». نشریه هنرهای زیبا ـ هنرهای تجسمی. ش46. صص 33- 23.
رو، ژورژ. (1369). بین‌النهرین باستان، ترجمه: عبدالرضا هوشنگ مهدوی. چاپ اول. تهران: نشر شرکت سهامی خاص نشر آبی.
ستاری، جلال. (1374). اسطوره و رمز. تهران: نشر مرکز.
سجودی،‌ فرزان. (1381). ن‍ش‍ان‍ه‌ش‍ن‍اس‍ی‌ ک‍ارب‍ردی‌. تهران: نشر قصه.
 شوالیه، ژان و گربران، آلن. (1380). فرهنگ نمادها. ترجمه: سودابه فضایلی. ج1. تهران: نشر جیحون.
 شیمل، آنه ماری. (1388). راز اعداد. قم: دانشگاه ادیان و مذاهب.
ظهوریان، مریم. (1395). بررسی نقوش نمادین و نشانه‌ای رمزی در معماری شاخص ایران (از عیالم تا پایان امپراطوری ساسانی) با رویکرد معناشناسی. رساله دکتری، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
 عیسی، بهنام. (1344). «در جستجوی شهرهای گمشده (داستانی از حسنلو و جام آن)». مجله هنر و معماری. ش36. صص 6 ـ 2.
فائقی، ابراهیم. (1375). آذربایجان در مسیر تاریخ ایران. ج1. تبریز: نشر یاران.
 قره‌آقاجی، محمدرضا و حاتم، غلامعلی. (1389). «تفسیر نمادهای بکار رفته در نقوش تحتانی جام طلائی حسنلو پیشینه­ی آن». مجله حافظ، ش87. صص 14 ـ 8.
-کریمی بابا احمدی، زینب؛ الماسی نیا، پژمان و رادمهر، گلناز. (1394). «مطالعه و تحلیل اعداد اسطوره­ای و نمادین». کنفرانس بین‌المللی مهندسی و علوم کاربردی.
 کوپر، جی.سی. (1386). فرهنگ مصور نمادهای سنتی. ترجمه: ملیحه کرباسیان. تهران: فرهنگ نشر نو.
 موسوی­نیا، زهره. (1388). «دایره نماد دینی در تمدن­های بین‌النهرین، ایران، آیین بودایی، هند و چین». مجله کتاب ماه هنر. ش131. صص 113- 108.
 نجفی قره‌آقاجی، محمدرضا. (1390). «جستاری در نقوش هنری جام طلایی حسنلو و پیشینه نقوش آن». مجله هنرهای تجسمی نقش‌مایه. ش7. صص 88 ـ 81.
 نورآقایی، آرش. (1378). عدد، نماد، اسطوره. تهران: نشر افکار.
هال، جیمز. (1390). فرهنگ نگاره­ای نمادها در هنر شرق و غرب. ترجمه: رقیه بهزادی. چاپ ششم. تهران: نشر فرهنگ معاصر.
 یاحقی، محمدجعفر. (1357). «در قلمرو ایزد بهرام»، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد. سال چهاردهم. ش3. صص 461 ـ 427.
Curtis, J. 2001-2002. The Evidence for Assyrian Presence in Western Iran. SUMER, 1 (1-2): 32- 37
Dyson, R.H. 1977. The Architecture of Hasanlu: Period I to IV. American Journal of Archaeology, 81 (4): 548-552.
Goff. C, 1967," Excavation At Bābā Jān . Second Preliminary Report", British Istitute of Persian Studies. Vol.7, Pl.IV, pp:115-130 .
 Goff. C, 1968, " Lūristān in the first Halt of the first Millennium B.C. Apreliminary report on the first Season̛s Excaviton at the Bābā Jān, and Associated Surveys in the Eastern Pish _ i _ Kūh", British Istitute of Persian Studies. Vol.6, fig.3, pp: 105-134.
Kargar, B. 2004. Qalaichi: Below the center of Mana: Layer Ib, in the collection of papers of the international conference of Iran: Northwestern region. Tehran: Archaeological Research Institute of Cultural Heritage Organization.
Panofsky, E, 1962, "Studies In Iconology (Humanistic Themes In The Art Of The Renaissance)", Icon Editions, New York.
Panofsky, E. 1955, "Meaning in the Visual Arts", New York: Dobleday Anchor Books.
Reade, J.E., and Finkel, I. 2014. Between Carchemish and Pasargade: Recent Iranian Discoveries at Rabat", In: Gaspa et al. (eds.) From Source to History: Studies on the Ancient Near Eastern World and Beyond, Dedicated to Giovanni Lanfranchi, Münster: 581-595.
Turner, J, 1996, "The Dictionary Of Art" , V15 , Grove Press.
Willette, J., (2013), “Erwin Panofsky and Iconology”, Part Three: Icon, Iconography, Art History Unstuffed.