Analysis of scapegoating beliefs in Kurdish literature and popular culture

Document Type : Original Article

Authors

1 Persian language and literature. literature college. the university of Kurdistan, Sanandaj, Iran. ,

2 Persian language and literature, literature college, the university of Kurdistan, Sanandaj, Iran

10.22077/jcrl.2025.7864.1143

Abstract

Analysis of scapegoating beliefs in Kurdish literature and popular culture

Abstract

Scapegoating beliefs from an important part of people's beliefs in any society. These beliefs have a special place among the Kurdish people. Therefore, the current research studies and analyzes these beliefs and tries to analyze cases such as scapegoating to ward off disease, death, natural disasters, dangerous animals, Evil eyes, Al (Demon) and demonomania. Identifying these beliefs is the reason for their application and analysis, one of the goals of this research. The research method is descriptive- analytical. Data have been collected in library and field method and analyzed through content analysis technique. The results show that the scapegoating beliefs of the Kurdish people are based on the two laws of homeopathy and contact, and some of them have taken a new form in parallel with the religious beliefs in such a way that they are used for different purposes.

Key words: Belief, Scapegoating Belief, Religious Beliefs, Law of Homeopathy, Low of Contact.

Keywords

Main Subjects


قرآن کریم. ترجمة مهدی الهی­قمشه­ای.
آقاخانی­بیژنی، محمود؛ هاشمی، مرتضی؛ صادقی، اسماعیل. (1396). «بلاگردانی در قوم بختیاری». فرهنگ و ادبیات عامه. س5. ش14. صص49-68.
آقاعباسی، یدالله. (1386). «باران­خواهی». مطالعات ایرانی. س6. ش12. صص1-20.
ابومحبوب، احمد. (1388). «لال­شیش، چوب بلاگردان». ادبیات عرفانی و اسطوره­شناختی. ش14. صص9-24.
            افلاکی­العارفی، شمس­الدین­ احمد. (1362). مناقب­العارفین. تهران: دنیای کتاب.
            اقتداری، احمد. (1354). دیار شهریاران. جلد دوم. تهران: انجمن آثار ملی.
انجوی شیرازی، جمال­الدین فخرالدین. (1351). فرهنگ جهانگیری. مشهد: دانشگاه مشهد.
اوشیدری، جهانگیر. (1378). دانشنامة مزدیسنا. تهران: مرکز.
باقری، مهری و ندیمه، کمال. (1393). اسفند، کاربرد آن در فرهنگ عامه و اسفندیه­های آذری. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
برهان، محمدحسین­­بن­خلف. (1342). برهان قاطع. به اهتمام دکتر معین. تهران: ابن‌سینا.
پالس، دانیل. (1382). هفت نظریه در باب دین. ترجمة محمد عزیز بختیاری. تهران: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
پناهی­سمنانی، محمد. (1382). ترانه­های ملی ایران. تهران: نشر علم.
پورداوود، ابراهیم. (1321). «نام­های دوازده ماه». مجلة مهر. س7. ش1. صص 147- 153.
توفیقی، حسین. (1390). آشنایی با ادیان بزرگ. تهران: طه.
ثروت، منصور و انزابی­نژاد، رضا. (1377). فرهنگ لغات عامیانه و معاصر. تهران: سخن.
جاوید، هوشنگ. (1376). «سیری در ترانه­های باران». مجلة شعر. ش21. صص 144-155.
جمال­زاده، محمدعلی. (1341). فرهنگ لغات عامیانه. تهران: فرهنگ ایران­زمین.
           خوارزمی، حمیدرضا. (1392). «باور بلاگردانی در شاهنامه». فرهنگ و ادبیات عامه. س1. ش2. صص1-24.
           خوانساری، محمدبن­حسین. (2535). کلثوم­ننه (عقایدالنسا). تهران: مروارید.
            دانداس، آلن. (1399). چشم­زخم. تهران: چشمه.
دانلدسن، بس­آلن. (1401). اسفند وحشی. تهران: فرهنگ جاوید.
دهخدا، علی­اکبر. (1377). لغت­نامه. تهران: انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
ذوالفقاری، حسن. (1394). باورهای عامیانة مردم ایران. تهران: نشر چشمه.
ذوالفقاری، حسن. (1395). «بررسی و تحلیل نمایش­های باران­خواهی و باران­خوانی در ادبیات عامة ایران». کهن­نامة ادب پارسی. س7. ش4. صص61-99.
سلیمی، هاشم و کهریزی، ثریا. (1387). ژانه ژین. تهران: آنا.
شاه­حسینی، علیرضا. (1379). «آیین­ها و مراسم باران­خواهی و باران­بندی در بین عشایر و روستاییان استان سمنان». فرهنگ قومس. ش16.صص129-147.
شاملو، احمد. (1357). کتاب کوچه. با همکاری آیدا سرکیسیان. تهران: مازیار.
شریعت­زاده، سیدعلی­اصغر. (1379). مجموعه مقالات مردم­شناسی ایران. تهران: پازینه.
            شمس، اسماعیل. (1393). فولکلور و تاریخ کرد. قم: مجمع ذخائر اسلامی.
            شیرمحمدی، مهری. (1389). «آیین پنجاه­بدر در قزوین». حافظ. ش73. صص11-16.
            صداقت­کیش، جمشید. (1385). آب­های مقدس ایران. شیراز: شرکت آب و فاضلاب شیراز.
            عاشورپور، صادق. (1387). «نگاهی به مراسم باران­خواهی چمچه­خاتون». مجلة تئاتر. ش43. صص44-54.
علی­­پورسعدانی، رضا و شیخ­زاده، مرجان. (1388). «اشیاء جادویی در فرهنگ عامة ایران و تأثیر آن در نقاشی مکتب سقاخانه». باغ نظر. س6. ش11. صص53-68.
غلامحسین­زاده، غلامحسین و قنبری، افسون. (1393). «چشم­پناه­ها در شعر فارسی». پژوهش­های ادبی. س11. ش46. صص125-150.
فردوسی، ابوالقاسم. (1389). شاهنامه بر اساس نسخة مسکو. تهران: عقیل. 
فریزر، جرج. (1398). شاخة زرین. ترجمة کاظم فیروزمند. تهران: آگاه.
ناس، جان. (1949). تاریخ جامع ادیان. ترجمة علی­اصغر حکمت (1354). تهران: فرانکلین.
نجفی، ابوالحسن. (1387). فرهنگ فارسی عامیانه. تهران: نیلوفر.
نعمت­طاووسی، مریم. (1391). «رمزگشایی پاره­های آیین­های باران­خواهی در ایران». مطالعات ایرانی. س11. ش21.صص271-285.
هدایت، صادق. (1312). نیرنگستان. تهران: امیرکبیر.
هدایت، صادق. (1395). فرهنگ عامیانة مردم ایران. تهران: چشمه.
همایونی، صادق. (1371). فرهنگ مردم سروستان. تهران: به­نشر.
هینلز، جان. (1975). شناخت اساطیر ایران. ترجمة ژاله آموزگار و احمد تفضلی (1368). تهران: چشمه.
James F Leckman, Michael H Bloch, Robert A King, Lawrence Scahill. (2006), "Phenomenology of tics and natural history of tic disorders", 99, 1-16.
منابع شفاهی:
احمدی، اگریجه. 74 ساله. ساکن سنندج.
حسین­پناهی، حنیفه. 60 ساله. ساکن سنندج.
حسین­پناهی، محمدصدیق. 65 ساله. ساکن سنندج.
نجفی، آمنه. 71 ساله. ساکن سنندج.