Recognizing pre-Islamic customs in the culture of the people of Ivan province

Document Type : Original Article

Authors

1 postdoctoral student

2 faculty

10.22077/jcrl.2025.7949.1146

Abstract

Customs include ways of life, special habits of a nation or community and are left as a legacy from the past. This research, which is a type of qualitative study, tries to represent the customs and rituals that survived before Islam in the public culture of Ivan city with the library and field method. The sampling method was snowball, which investigated the customs of the people of Ivan in its eight villages using a semi-structured interview. The results of the research, which was conducted over five months, show that some customs and beliefs common in Ivan are the continuation of the same customs before Islam, and these can be divided into eight sections: customs related to He categorized marriage, birth, death and burial, agriculture and farming, animals, peace, war and non-observance of moral matters, among which customs related to death and burial are reflected more than other sectors. Because the belief in life after death and the belief in the influence of the dead in the lives of the survivors and the effort to gain their satisfaction were of special importance in the belief of the ancient people, and for this reason this part of customs has been transferred to the next generations. It has remained in the culture of Ivan people.

Keywords

Main Subjects


اسدیان، محمد. (1381). «عناصر کهن اساطیری در باورهای مردم لرستان». فرهنگ مردم. ش2. صص 67-57.
اسدی­طوسی، ابونصر علی بن محمد. (1317). گرشاسب­نامه. به اهتمام حبیب یغمایی. تهران: بروخیم.
اوستا(1387). گزارش جلیل دوستخواه. ج1. تهران: مروارید.
الیاده، میرچا. (1365). «ادبیات نانوشتاری». ترجمۀ مدیا کاشیگر. چیستا. ش29. صص 698-686.
اُمیدی، ایوب؛ مشرف­الملک، مریم؛ اسماعیل­پور، ابوالقاسم. (1399). «بررسی و تحلیل آیین قربانی‌کردن در فرهنگ عامۀ شهرستان ایوان از نظرِ نظریه­پردازان فرهنگ». مطالعات فرهنگ- ارتباطات. س 21. ش 52. صص 199-171.
آزادگان، جمشید. (1384). تاریخ ادیان ابتدایی و قدیم. تهران: سمت.
آموزگار، ژاله. (1388). تاریخ اساطیری ایران. تهران: سمت.
ایرانشاه ابی­الخیر. (1370). بهمن­نامه. ویراستۀ رحیم عفیفی. تهران: علمی­وفرهنگی.
ایونس، ورونیکا. (1373). شناخت اساطیر هند. ترجمۀ باجلان فرخی. تهران: اساطیر.
باقری­فرد، علی­اشرف؛ فرامرزی، ناهید. (1398). ایل کلهر از نگاهی دیگر. تهران: فرزانگان دانشگاه.
بویس، مری. (1386). آیین زردشت کهن روزگار و قدرت ماندگارش. ترجمۀ ابوالحسن تهامی. تهران: نگاه.
بهار، مهرداد. (1381). پژوهشی در اساطیر ایران. تهران:آگاه.
بهار، مهرداد. (1386). از اسطوره تا تاریخ. تهران: چشمه.
پراپ، ولادیمیر. (1371). ریشه­های تاریخی قصّه­های پریان. ترجمۀ فریدون بدره­ای. تهران: توس.
جامی، عبدالرحمن. (1385). هفت اورنگ. تصحیح مرتضی مدرس­گیلانی. تهران: اهورا.
ذبیحی، رحمان و کسایی، مریم. (1395). «پژوهشی در چند باور عامیانۀ ایلام و انعکاس آن در متون کهن ادبیات فارسی». فرهنگ ایلام. د17. ش51. صص 22-7.
رسول­زاده، میکائیل. (1392). «اقتباس آیین لری چمر لرستان در سایر استان‌های ایران». همایش ملی بررسی سیر تحول ادبیات بومی لرستان. دورۀ دوم. لرستان: معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی.
رضی، هاشم. (1385). جشن­های آتش و مهرگان. تهران: بهجت.
رضی، هاشم. (1383). جشن­های آب. تهران: بهجت.
روح­الامینی، محمود. (1376). آیین­ها و جشن­های کهن در ایران امروز. تهران: آگه.
شهبازی، اصغر. (1398). «نقد توصیفی و ساختاری سوگ- چکامه­های حماسی بختیاری». فرهنگ و ادبیات عامه. د7. ش 28. صص 242-219.
ظریفان، محمود. (1361). «آداب و باورهای پنجۀ آخر سال در کرمانشاهان». فصلنامۀ فرهنگ مردم. س4. ش17. صص 88-79.
عزیزی­فر، امیرعباس و قاسمی، مریم. (1395). «بررسی بنیادهای اساطیری و باستانی در فرهنگ­ عامۀ مردم ایلام». فرهنگ ایلام. د17. ش 51. صص 92-76.
عطائی رازی، عطا بن ­یعقوب. (1382). برزونامه (به انضمام داستان کُک کهزاد) به اهتمام سید محمد دبیرسیاقی. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
فردوسی، ابوالقاسم. (1386). شاهنامه. ج 1و 2. تهران: هرمس.
فرنبغ­دادگی. (1369). بندهش. ترجمۀ مهرداد­ بهار. تهران: توس.
فریزر، جیمز جورج. (1387).  شاخۀ زرّین ترجمۀ کاظم فیروزمند. تهران: آگاه.
فلاحی، کیومرث. (1395). رفتارشناسی ایرانیان. تهران: مهکامه.
فهد، توفیق. (1390). آتش در خاور نزدیک باستان. ترجمۀ محمدرضا جوادی. تهران: ماهی.
قلی­پور، سیاوش. (1397). «مردم‌شناسی سُوگ (پِرس) در ایل کاکاوند». نامۀ انسان­شناسی. د15. ش27. صص 147-125.
کراپ، الکساندر و همکاران. (1386). جهان اسطوره­شناسی ترجمۀ جلال ستاری. تهران: مرکز.
گرگانی، فخرالدین اسعد. (1349). ویس و رامین تصحیح ماگالی تودا و الکساندر گواخاریا. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
گیلانی، نجم­الدین. (1396). «بازتاب رسوم ایران باستان در فرهنگ مردم ایلام». فرهنگ ایلام. ش 55-54. صص 11-100.
گیلانی، نجم­الدین. (1398). «بررسی تطبیقی سوگ­آیین­های لری و کُردی با سنّت سوگواری در          میان­رودان». فرهنگ ایلام. د20. ش63-62. صص 89-74.
مادح، قاسم. (1380). جهانگیرنامه. به کوشش سیدضیاء­الدین سجادی و مقدمۀ مهدی محقق. تهران: مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه تهران.
محمدزاده حسین؛ قبادی، الهه؛ احمدی، یعقوب. (1400). «دانسته­های فرهنگ مرگ و مرثیه در روستای شجاع­آباد». دانش­های بومی ایران. س8.  ش15. صص 242-199.
مزدا­پور، کتایون. (1383). «تداوم آداب کهن در رسم­های معاصر زردشتیان در ایران». فرهنگ. س17. ش 1و2. صص 179-147.
مقصودی، سوده و شیرمردی، پژمان. (1393). «بررسی مفاهیم سوگ در قوم بختیاری با تأکید بر تحلیل محتوای موسیقی گاگریو». جامعه­شناسی هنر و ادبیات. د6. ش2. صص 329-309.
نظامی، الیاس­بن­یوسف. (1384). خمسه به کوشش سعید حمیدیان. تهران: قطره.
نظامی، الیاس­بن­یوسف. (1376). خسروشیرین به کوشش سعید حمیدیان. تهران: قطره.
وندیداد (1376). ترجمۀ هاشم رضی. ج2. تهران: فکر روز.
Macdonell, Anthony (2004). Sanskrit-English dictionary: being a practical handbook with translation, reprint, Asian Educational Services, 4444.
 منابع شفاهی
مصاحبه­ها در فاصله زمانی اسفند 1401 تا 1402شهریور  انجام شده است.
 مردان صیادی، شهرستان ایوان، 72 ساله، تاریخ مصاحبه: 5/1/1402
 مرضیه یوسفی، روستای ماژین، 68 ساله، 13/12/ 1401
    سکینه نامداری، روستای سرتنگ، 79 ساله، 2/3/1402
    گلنار محمدی، بخش سراب، 80 ساله، 16/5/1402
 محمد احمدی، روستای ماژین، 87 ساله، 13/12/1402
 فوزیه احمدی، روستای کلان، 69 ساله، 2/6/1402
زینب احمدی، روستای رُستم­خان، 75 ساله، 26/3/1402
عصمت مرادی، روستای کلان، 81 ساله، 2/6/1402
   سعدالله نادری، روستای تَرَن، 80 ساله، 5/4/1402
   منصور نامداری، روستای سرتنگ، 77 ساله، 2/3/1402
قاسم محمدی، شهرستان ایوان، 84 ساله، 11/12/1401