معرفی منظومۀ حماسی- آیینی صاحبقران‌نامه (بر پایۀ نسخۀ یگانۀ منظومه در کتابخانۀ ملی فرانسه)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

10.22077/jcrl.2022.5039.1024

چکیده

     از منظومۀ حماسی صاحبقران‌نامه فقط یک نسخه خطی در کتابخانۀ ملی فرانسه شناسایی شده است و شرحی از داستان قهرمانی به ‌نام حمزه است که در انتساب آن به شخصیت‌های تاریخی، تردید‌هایی وجود دارد. صاحبقران‌نامه تنها حمزه‌نامة منظوم فارسی است و تاکنون هیچ پژوهش مستقلی در‌بارة این کتاب انجام نشده و ذبیح الله صفا در کتاب حماسه‌سرایی در ایران فقط اشاره‌ای کوتاه به آن کرده است. در منابع تاریخی و ادبی نیز هیچ‌گونه اشاره‌ای به این کتاب و سرایندۀ آن نشده است. این جستار با بررسی متن، درصدد مشخص کردن تاریخ تقریبی سرایش اثر، هویت شاعر، محل زندگی و حکومت متبوع وی است. اگرچه شعر و ساختار ادبی منظومه، فاقد مشخصه‌های یک منظومۀ اصیل فارسی است، اما این کتاب، دربردارندۀ نکات تاریخی و ادبی بسیاری است و می‌توان در آن شواهدی از لغات و عبارات نادر فارسی را جستجو کرد. شاعر در واژه‌سازی و کاربرد عبارات بدیع، پیشتاز بوده و برای شناخت طبیعت متفاوت زبان فارسی در هند بسیار مهم است.

کلیدواژه‌ها