گونه شناسی اشعار عاشورایی (با تمرکز بر اشعار عاشورایی یزد)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان تهران، ایران.

10.22077/jcrl.2024.6968.1077

چکیده

اشعار عاشورایی از نظر لحن، ساختار و کاربرد در اشکال متنوع و با درون‌مایۀ سوگ، با رویکرد عرفانی، حماسی، اخلاقی و اجتماعی و گاه با تلفیقی از این رویکردها عرضه می‌شوند. در این جستار با روش توصیفی-تحلیلی و استشهادی، وجوه زیبایی و عجین بودن عواطف و خیال شاعر عاشورایی با رویداد تاریخی در انواع شعر عاشورا بیان می‌شود. نتایج حاکی از آن است که گونه‌های اشعار عاشورایی با صراحت، سادگی زبان، حقیقت، پیام و مضمون‌پردازی صمیمی،... درآمیخته‌است که با توجه به طبع، ذوق و توفیق شاعر و همچنین عنایت اهل‌بیت، شکل مورد نظر شعر عاشورایی گاه به سان اثری کلاسیک و گاه با تلفیقی از آواز و شیوایی موسیقی شعر در محفل سیدالشهدا(ع) ترسیم می‌شود که همین ابتکار منجر به آفرینش گونۀ خاصی از این نوع شعر می‌شود. عناصر زبان، موسیقی، تخیل و عاطفه در انواع گونه‌‌های شعر عاشورایی یزد در فلسفۀ عاشورا، کارکرد توضیحی دارند و تصاویر بر پایۀ معرفت حسّی و اصل تداعی استوار است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات