کاربرد الگوی نشانه‌شناسی مایکل ریفاتر در خوانش شعر جاسم الصحیح (مطالعه موردی: قصاید حین الحسین نوی الصلاة و تأملات فی لیلة عاشوراء)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری دانشگاه خوارزمی

10.22077/jcrl.2024.7159.1095

چکیده

خوانش نشانه‌شناسی نوعی فعالیت زیبایی‌شناختی متون است که به خلق اثر در طول افق‌های تاریخی می-پردازد و با تأثیرپذیری از تغییر فرهنگ و تجربه‌های فردی خواننده، متغیر است. خوانش ادبی به‌منظور عمق-بخشیدن به مطالعات ادبی و آموزش زبان و ادبیات وضع گردیده است. الگوی خوانشی ریفاتر از جمله رهیافت‌های نوین ادبی است که در زمینۀ بازآفرینی، تبیین کارکرد متون و معناکاوی نقش بارزی دارد. برداشت آزاد خواننده در شناسایی هسته‌های خُرد و رسیدن به کلان‌متن و نیز تفسیر معنایی که در پی آن ارائه می‌کند، اساس این نظریه را تشکیل می‌دهد. از آنجا که ماهیت شعر دستورگریزی است، این نشانهها طی چند خوانش و با کشف دلالتهای موجود میان نشانهها درک می‌شود. از این رو پژوهش حاضر بر اساس رویکرد نشانه‌شناسی ریفاتر به بررسی دو قصیده به نامهای حین الحسین نوی الصلاة و تأملات فی لیلة عاشوراء از جاسم الصحیح، شاعر معاصر عربستان پرداخته است که بازتاب بیشتری از فرهنگ عاشورا در آنها به چشم می‌خورد. از یافته‌های تحقیق استنباط می‌شود که این اشعار به وفور آموزه‌های قیام عاشورا را در خود انعکاس میدهد. از جمله نشانههای فرهنگ عاشورایی که در خوانش قصیده یافت شده است، میتوان به ماندگاری یاد امام حسین (ع) در طول تاریخ، امید امام در اوج ناامیدی و شرایط سخت، بیان عظمت و جایگاه والای امام، ترسیم آینده‌ای روشن برای نسل‌های آینده توسط امام و نیز جاودانگی روحیه‌ی ایثار و شهامت، اشاره کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار