استعاره های مفهومی امام حسین (ع) و یارانش در دیوان فدایی مازندرانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

10.22077/jcrl.2024.7586.1125

چکیده

فدایی مازندرانی از شاعران آیینی دورة قاجار است که مقتلی با چهار نظام در قالب ترکیب‌بند دارد. اشعار وی سرشار از صور خیال و آرایه‌های لفظی و معنایی است اما چنان‌که باید مورد توجه و بررسی قرار نگرفته است. این پژوهش کتابخانه‌ای با هدف بررسی استعاره‌های مفهومی امام حسین (ع) و یارانش در اثر فدایی به دنبال استعاره‌های مفهومی پرتکرار شاعر و تحلیل ارتباط آن با زمانه و فکر شاعر است. بدین منظور ابتدا ابیات دارای استعاره مفهومی از دیوان شاعر استخراج و پس از طبقه‌بندی یافته‌ها، داده‌های به دست آمده به روش توصیفی- تحلیلی ارائه شد. نتایج نشان می‌دهد استعاره‌های مفهومی به کار رفته برای امام و یارانش بسیار بیش‌تر از سپاه دشمن است. تنوع استعاره‌ها در حوزه-های مختلف از جمله اجرام آسمانی، جانوران، گیاهان، جواهرات و پیامبران بالاست و این موجب خلق مضامین و تصاویر زیبا و قابل تأملی شده است. بعد از امام، بیشترین استعاره‌ها مربوط به حضرت عباس (ع)، حضرت قاسم (ع) و حضرت زینب (ع) است. پرتکرارترین استعاره برای شخص امام، «شاه» است که احتمالا تحت تأثیر جایگاه شاه در دوران زندگی شاعر است و پس از آن، خورشید، ماه، گوهر و شیر، بالاترین بسامد را دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار