1
گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
2
دانش آموختۀ دانشگاه بیرجند
3
گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بیرجند
10.22077/jcrl.2025.7146.1093
چکیده
عیسی فرزند مریم یا عیسی ناصری ملقب به مسیح در فرهنگ و ادب سنتی فارسی پیامبر صلحورزی، تحمل و تسلیم و نماد روح، شناخت معنوی، احیاگری، شفادهی و جانبخشی است اما این شخصیت آیینی و افراد و عناصر مرتبط با وی در شعر متعهد معاصر فارسی در ساحت اندیشه و گفتمان، کنش و کردار اجتماعی دگردیسی یافتهاند. هدف این پژوهش آن است که ابعاد شخصیت مسیح و دگردیسی مفهومی عناصر مسیحیت را در شعر متعهد معاصر نشان دهیم. این مقاله به روش توصیفی-تحلیلی ارائه شده است و در آن به نظریات فرکلاف در ساحتهای سهگانۀ تحلیل گفتمان شامل کاربردشناسی زبانی، مفهومشناسی و کردارشناسی(پرکتیس اجتماعی) و نیز نظریات تحلیل گفتمان ایدئولوژیک تئون وندایک توجه داشتهایم. شواهد و دادههای متنی از آثار شاعران نامدار متعهد به دست آمده است. نتایج این پژوهش حاکی است که عیسی مسیح در شعر متعهد معاصر فارسی به مبارزی نستوه و دردمند، منادی آزادی و رهایی، جانبخش مبارزات، یاریگر ستمدیدگان، احیاگر اندیشهای انقلابی و ایدئولوزیک و منادی دگراندیش بدل شده است. مسیح در آثار این شاعران نمادی از «خویشتن» مبارزهجوی شاعر است که برای آرمانها انسانی، سیاسی، اجتماعی و انقلابی تلاش مینماید و در این راه ملتزم مرگ میشود. همچنین در آثار ایشان، شخصیتهای وابستۀ دیگر مانند مریم، یهودا و العازر و عناصر ترسایی مانند صلیب، باغ جتسمانی، جلجتا نیز برای بیان اهداف ایدئولوژیک مورد توجه و بهره-برداری قرار گرفتهاند و بطور کلی در مقایسۀ کلی با نقش و جایگاه سنتی دچار دگردیسی شده اند.
سام خانیانی, علی اکبر , حسینی, طیبه السادات و رحیمی, سید مهدی . (1403). دگردیسی شخصیت مسیح، اشخاص و عناصر صدر مسیحیت در شعر متعهد معاصر فارسی. پژوهشنامۀ فرهنگ و ادبیات آیینی, 3(2), -. doi: 10.22077/jcrl.2025.7146.1093
MLA
سام خانیانی, علی اکبر , , حسینی, طیبه السادات , و رحیمی, سید مهدی . "دگردیسی شخصیت مسیح، اشخاص و عناصر صدر مسیحیت در شعر متعهد معاصر فارسی", پژوهشنامۀ فرهنگ و ادبیات آیینی, 3, 2, 1403, -. doi: 10.22077/jcrl.2025.7146.1093
HARVARD
سام خانیانی, علی اکبر, حسینی, طیبه السادات, رحیمی, سید مهدی. (1403). 'دگردیسی شخصیت مسیح، اشخاص و عناصر صدر مسیحیت در شعر متعهد معاصر فارسی', پژوهشنامۀ فرهنگ و ادبیات آیینی, 3(2), pp. -. doi: 10.22077/jcrl.2025.7146.1093
CHICAGO
علی اکبر سام خانیانی , طیبه السادات حسینی و سید مهدی رحیمی, "دگردیسی شخصیت مسیح، اشخاص و عناصر صدر مسیحیت در شعر متعهد معاصر فارسی," پژوهشنامۀ فرهنگ و ادبیات آیینی, 3 2 (1403): -, doi: 10.22077/jcrl.2025.7146.1093
VANCOUVER
سام خانیانی, علی اکبر, حسینی, طیبه السادات, رحیمی, سید مهدی. دگردیسی شخصیت مسیح، اشخاص و عناصر صدر مسیحیت در شعر متعهد معاصر فارسی. پژوهشنامۀ فرهنگ و ادبیات آیینی, 1403; 3(2): -. doi: 10.22077/jcrl.2025.7146.1093