پیشینۀ اساطیری سوگواری در قوم کُرد و بازتاب آن در آیین‌های عاشورا در کرمانشاه

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه حکیم سبزواری

10.22077/jcrl.2025.8442.1172

چکیده

استان کرمانشاه، فرهنگ کهن و دیرینی دارد که به‌دلیل هم‌جواری با تمدن بین‌النهرین، در بسیاری از شئون از جمله در آیین‌های سوگواری تحت‌تأثیر باورهای کهن این منطقه قرار گرفته است. به‌دلیل رسوخ آموزه‌های اساطیری در باورهای اقوام ایرانی، بخش مهمی از این آموزه‌ها به مناسک دینی نیز وارد شده و با تغییراتی خود را با شرایط زمانه هم‎رنگ کرده است. نگارندگان در این پژوهش به روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی و میدانی به بررسی مناسک سوگواری در فرهنگ عامۀ کرمانشاه و بازتاب آن در آیین‌های عاشوراییِ این شهر پرداخته‌اند. برایند تحقیق گویای آن است که سوگواری در میان کردهای کرمانشاه هم در مرگ عزیزان و هم در عزای امام حسین (ع) در برخی از مفاهیم ریشه‌های مشترک اسطوره‌ای دارند؛ بدین معنی که گریستن‌های طولانی، روی خراشیدن و موی کندن با باران، حاصلخیزی و باروری مرتبط بوده و مربوط به تمدن‌های کشاورزی است؛ چمری آیین گذر و عناصر آن نیز دارای ریشه و مفاهیم اسطوره‌ای است: اسب به دلیل داشتن وجه توتمی، تجسد و تجسم فرد درگذشته، دایرۀ چمری، دایرۀ کمال برای آرامش متوفی و صاحبان عزا و دفع شرور و سرگردانی، مور و مویه بیان دغدغه‌های اساطیری و حماسی قوم و لباس و اشیای متوفا با باور به جادوی مجاورت در حکم همان فرد متوفی است. همۀ موارد مذکور دارای پیشینۀ اساطیری و جزو آیین‌های گذر متوفا از این جهان به جهان دیگر است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

پژوهشنامۀ فرهنگ و ادبیات آیینی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 15 اردیبهشت 1404

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار