بررسی تاثیر اندیشه های غلات شیعه بر سه نسخه از متون شبیه خوانی با تمرکز بر شخصیت محوری حضرت علی(ع)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه شاهد تهران

2 دانشگاه هنر تهران

10.22077/jcrl.2025.8706.1184

چکیده

در دوران معاصر و به‌خصوص چند دهه اخیر محققین تعزیه از زاویه و منظر دید خود شبیه‌خوانی و نسخ آن را بررسی و تحلیل نموده‌اند و بارها به تاثیر ادبیات، اسطوره‌ها و فرهنگ عامه ایران، چه قبل و چه بعد از اسلام در آن اذعان داشته‌اند. پژوهشگران این مقاله ضمن توجه به این موضوع و با هدف شناخت تفکراتی که نسخه نویسان شبیه نامه‌ها چه به‌صورت مستقیم و یا غیر مستقیم از آنها استفاده نموده‌اند؛ با طرح این پرسش، که اندیشه‌ها و عقاید غلات شیعه چه تاثیری بر نسخه‌نویسان مجالس شبیه‌خوانی داشته است به بررسی تاثیر اندیشه‌های غلات شیعه بر سه نسخه از متون شبیه-خوانی(مجلس مولود کعبه، گوشه جوانمرد قصاب، مجلس شست بستن دیو) که با محوریت حضرت علی(ع) می‌باشد، پرداختند. غالیان یا غلات شیعه در قرون نخستین اسلامی افرادی بودند که به امام علی(ع) و فرزندانش، نسبت خدایی یا نبوت می‌دادند و علاوه بر ساختن روایات غیرواقعی و دروغین در مورد اهل بیت پیامبر(ص)، در توصیف آنان افراط می-کردند. امامان شیعه بارها علاوه بر اظهار تنفر از آنان به رد عقاید این گروه‌ها پرداختند. غلو و زیاده‌روی در وصف شبیه-های امامان شیعه در بیشتر نسخه‌های شبیه خوانی و به‌خصوص در این نسخه‌های مورد مطالعه مشهود می‌باشد. روش تحقیق در این مقاله توصیفی-تحلیلی می‌باشد و یافته‌هایی که نویسندگان این مقاله به آن دست یافتند در قالب پنج شاخصه اصلی عبارتند از: روایت‌های غیر مستند، اتفاقات و معجزات خارق العاده، الوهیت، فرشتگان آسمانی و موجودات افسانه-ای.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار